Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Υπέρ της… ελεύθερης μετανάστευσης για τα βοσκοτόπια σε όλη την Ελλάδα ο Βορίδης

 

Η υπουργική απόφαση του 2019 που τον «καίει». Πώς η Νομική Υπηρεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης το 2022 κάλυψε το σκάνδαλο.

Στο φως έγγραφα – «φωτιά» για το σκάνδαλο των επιδοτήσεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ, με τον Μάκη Βορίδη

που διετέλεσε υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης το 2019 να μπαίνει στο «κάδρο» της υπόθεσης. Αποκαλύπτεται ότι ο κ. Βορίδης είχε δώσει το «πράσινο φως» για ελεύθερη …μετανάστευση στα κοπάδια, υπογράφοντας έγγραφο του ΟΠΕΚΕΠΕ την «κατανομή των επιλέξιμων βοσκοτόπων».

Με τη σύμφωνη γνώμη του τότε υπουργού Αγροτική Ανάπτυξης, δόθηκε το ελεύθερο να μεταναστεύσουν κοπάδια από την Κρήτη στην Τζια, στον Γράμμο και το Γαϊδουρονήσι. Στο – χαρακτηρισμένο ως «εμπιστευτικό» – έγγραφο του ΟΠΕΚΕΠΕ για τους βοσκότοπους, δίπλα στην υπογραφή του προέδρου, υπάρχει αυτή του Μ. Βορίδη συνοδευόμενη από το «συμφωνώ», όπως αναγράφεται, του υπουργού.

Ήταν το 2019, περίοδος που έγινε «επικαιροποίηση της προϋπάρχουσας ισχύουσας κατανομής». Δηλαδή, ο ΟΠΕΚΕΠΕ έδωσε τη δυνατότητα σε υποτιθέμενους κτηνοτρόφους να δηλώσουν βοσκοτόπια σε διάφορες περιοχές της χώρας με τις οποίες δεν είχαν καμία σχέση. Και αυτό έγινε, σύμφωνα με το ίδιο έγγραφο, λόγω της «έλλειψης επιλέξιμων διαθέσιμων βοσκοτόπων σε ορισμένες χωρικές ενότητες», όπως αναφέρεται στην απόφαση αυτή του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Στο ρεπορτάζ του Βαγγέλη Τριάντη στην ιστοσελίδα DataJournalists, αποκαλύπτεται επίσης ότι η Νομική Υπηρεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ το 2022 γνωμοδότησε για τη χρήση των στοιχείων από το Ελληνικό Κτημοτολόγιο στους διασταυρωτικούς ελέγχους. Το θέμα ήταν να φανεί ξεκάθαρα τι συνέβαινε από ποιους και για πόσο διάστημα με τα βοσκοτόπια και τις επιδοτήσεις, καθώς εργαλεία και στοιχεία για τους ελέγχους υπήρχαν.

Αλλά τέτοιοι διασταυρωτικοί έλεγχοι δεν έγιναν. Οι μεταναστεύσεις κοπαδιών συνεχίστηκαν, όπως και το πάρτι με τις επιδοτήσεις αγροτών από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Αναλυτικά, τα νέα στοιχεία για το σκάνδαλο στον ΟΠΕΚΕΠΕ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ από το DataJournalists:

Έγγραφα «φωτιά» σχετικά με το σκάνδαλο των ενισχύσεων που δόθηκαν σε παραγωγούς από το 2017 μέχρι και σήμερα για τη χρήση βοσκοτόπων από τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ), δημοσιεύουν οι Data Journalists. Πρόκειται για έγγραφο της Νομικής Υπηρεσίας του ΟΠΕΚΕΠΕ το 2022, στο οποίο γνωμοδοτεί για τη χρήση των στοιχείων του Κτηματολογίου από τους ελεγκτές του Οργανισμού στους διασταυρωτικούς ελέγχους που πραγματοποιούν στις αιτήσεις.

Με τη βοήθεια του Κτηματολογίου οι ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ θα μπορούσαν να δουν σε βάθος χρόνων τι συνέβαινε με τις ιδιοκτησίες των βοσκοτόπων που δηλώνονταν από παραγωγούς προκειμένου να λάβουν επιδοτήσεις, ώστε να αποκλειστούν περιπτώσεις απάτης. Ωστόσο, η Νομική Υπηρεσία γνωμοδότησε αρνητικά ως προς τη χρήση των στοιχείων του Κτηματολογίου με αποτέλεσμα οι ελεγκτές να συνεχίσουν να ελέγχουν τις ιδιοκτησίες με βάση το Ε9 των αιτούντων για το έτος που υπέβαλαν αίτηση για την καταβολή ενίσχυσης, δίχως να μπορούν να ελέγξουν τι συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια. Με απλά λόγια η Νομική Υπηρεσία είπε «όχι» στη χρήση ενός εργαλείου που θα μπορούσε να αποτρέψει το «πάρτι» με τις κοινοτικές ενισχύσεις μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Την ίδια ώρα, ερωτήματα προκαλεί έγγραφο του 2019 το οποίο φέρει την υπογραφή του τότε υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκη Βορίδη, σχετικά με την «κατανομή των επιλέξιμων βοσκοτόπων». Όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς, ο Μάκης Βορίδης «άναψε το πράσινο φως» σε κτηνοτρόφους από την Κρήτη, τη Θεσσαλία κτλ. να «μεταναστεύσουν» σε άλλες περιοχές και να καταθέσουν αιτήσεις ενίσχυσης για βοσκοτόπους. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Απορριπτική η εισήγηση της Νομικής Υπηρεσίας

Το Φεβρουάριο του 2022, η Νομική Υπηρεσία του ΟΠΕΚΕΠΕ διαβίβασε την έγγραφη απάντησή της προς τη Διεύθυνση Τεχνικών Ελέγχων του Οργανισμού. Είχε προηγηθεί η διατύπωση ερωτημάτων προς τη Νομική Υπηρεσία σχετικά με τις «δηλωθείσες εκτάσεις στις ΕΑΕ 2021 εντός πολυγώνων εγγράφων του Ελληνικού Κτηματολογίου». Οι ελεγκτές του ΟΠΕΚΕΠΕ είχαν απευθύνει ερωτήματα στη Νομική Υπηρεσία, τον Φεβρουάριο του 2021, σχετικά με το κατά πόσο «οι εγγραφές του Κτηματολογίου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον αποκλεισμό καταβολής κοινοτικών ενισχύσεων» σε ορισμένες περιπτώσεις. Δηλαδή, κατά πόσο οι ελεγκτές θα μπορούσαν να κοιτάζουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς των αιτούντων για επιδότηση τα προηγούμενα χρόνια, προκειμένου να διαπιστώσουν εάν υπέβοσκε περίπτωση απάτης. Είναι χαρακτηριστικό πως οι ελεγκτές είχαν διαπιστώσει πως ουκ ολίγες φορές βοσκότοποι εμφανίζονταν να αλλάζουν ιδιοκτήτες και μισθωτές από χρονιά σε χρονιά κάτι που κατά τη γνώμη τους ενίσχυε τις υποψίες περί πιθανή απάτης.

Στο ερώτημα αυτό, η Νομική Υπηρεσία παρέπεμψε τους ελεγκτές στη νομοθεσία για το Κτηματολόγιο και πότε ακριβώς οι εγγραφές του Κτηματολογίου καθίστανται «οριστικές» ή μπορούν να αμφισβητηθούν μέσω δικαστικής απόφασης. Ωστόσο στο κρίσιμο ερώτημα, εάν με βάση τα στοιχεία του Κτηματολογίου, οι ελεγκτές θα μπορούσαν να αποκλείσουν αιτήσεις, η Νομική Υπηρεσία «πέταξε λευκή πετσέτα» δηλώνοντας «αναρμοδιότητα».