Πληρωμές ΟΠΕΚΕΠΕ: Αγωνία στους αγρότες - Πανικός κτηνοτρόφων με μειώσεις 95% πριν την προκαταβολή τσεκ

  

 

 

 

 

Αγρότες και κτηνοτρόφοι στο κόκκινο για τις πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Λίγα 24ωρα πριν την πίστωση της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης, οι κτηνοτρόφοι ενημερώνονται από τους μελετητές τους για πρωτοφανείς μειώσεις στην κατανομή των βοσκοτόπων, με περιπτώσεις να ξεπερνάνε και το 90% σε σχέση με το 2024, επηρεάζοντας προφανώς το ύψος του τσεκ αλλά και άλλων καθεστώτων όπως η εξισωτική, τα οικολογικά σχήματα και τα βιολογικά.

Περίπτωση που ήρθε σε γνώση του Agronews, μιλά για κτηνοτρόφο που από 240 στρέμματα, του κατανεμήθκαν μόλις 150 και στη σύζυγό του από 200 στρέμματα, έλαβε μόλις 14.

Σημειώνεται πως ο προϋπολογισμός της βασικής ενίσχυσης κανονιστικά χωρίζεται σε κομμάτια (αροτραίες, δενδρώδεις, βοσκοτόπια) με ξεχωριστό προϋπολογισμό. Στα βοσκοτόπια ετησίως ο προϋπολογισμός ορίζεται στα 223.153.551 ευρώ, και έχει υπολογιστεί για 1.390.223 δικαιώματα ή αλλιώς 13.902.223 βοσκοτόπια, με μέσο ποσό ενίσχυσης τα 16 ευρώ το στρέμμα. Εφόσον μειωθεί ο αριθμός των επιλέξιμων βοσκοτόπων, το στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ προβλέπει την αύξηση της βασικής ενίσχυσης έως τα 20 ευρώ το στρέμμα, ποσό το οποίο σε καμία περίπτωση δεν είναι σε θέση να «ισοφαρίσει» την τόσο μεγάλη μείωση που βλέπουν παραγωγοί της χώρας.

Μειωμένη εξισωτική

Από εκεί και πέρα, η νέα κατανομή, επηρεάζει την εξισωτική αποζημίωση: Αφενώς με λιγότερα στρέμματα, και την επιδότηση σταθερή στα 8,9 (μειονεκτικές) ή 12,2 ευρώ/στρμ (ορεινές) χωρίς δυνατότητες αύξησης, η εξισωτική θα είναι λιγότερη για τους κτηνοτρόφους. Αφετέρου, υπάρχουν κάποιοι κτηνοτρόφοι που το 2024 τους είχε κατανεμηθεί βοσκότοπος σε μειονεκτικές-ορεινές, ενώ τώρα λόγω του κριτηρίου της «ομορότητας» τους έχει κατανεμηθεί πεδινός, αποκλείοντάς τους από την εξισωτική. Και φυσικά, συμβαίνει και το αντίθετο.

Από την άλλη πλευρά τις συνδεδεμένες ενισχύσεις δεν τις επηρεάζει η κατανομή των βοσκοτόπων, καθώς πληρώνονται ανάλογα με τα κεφάλια ζώων. Αντίθετα τα Βιολογικά είτε του ΠΑΑ, είτε των οικολογικών σχημάτων, πληρώνονται με τον αριθμό των ζώων σε συνάρτηση με τον βοσκότοπο, δηλαδή με αναλογιά 1 ΜΜΖ ανά εκτάριο βοσκοτόπου.

Αγωνία για την πληρωμή που έρχεται τις επόμενες μέρες

Mέχρι το τέλος της εβδομάδας αναμένεται να γίνει η πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης όπως επανέλαβε σήμερα μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας.

Ερωτηθείς για το χρονοδιάγραμμα των πληρωμών που περιμένουν εναγωνίως οι αγρότες ο κ. Τσιάρας ανέφερε: «γίνονται καθημερινές και πολύωρες συσκέψεις και οι απαιτούμενοι διασταυρωτικοί έλεγχοι προκειμένου η πληρωμή να γίνει μέχρι το τέλος της εβδομάδας».

Ο ΥπΑΑΤ , μεταξύ άλλων, τόνισε ότι μετά την πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης, λίγες μέρες αργότερα θα ακολουθήσει η πληρωμή του Μέτρου 23. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι έως το τέλος του 2025 αναμένεται να ολοκληρωθούν τα ακόλουθα οι πληρωμές οκτώ εκκρεμών προγραμμάτων (σπάνιες φυλές, κομφούζιο, παλιά βιολογικά κ.ά), η εξόφληση της βασικής ενίσχυσης, οι αποζημιώσεις του ΕΛΓΑ και η προκαταβολή για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου στη Θεσσαλία από τον «Daniel», που επίσης βρίσκεται σε εκκρεμότητα.

Οριζόντια μείωση 23,5% σε όλους τους δικαιούχους

«Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επιμένει στην προχειρότητα και την αναξιοπιστία στη διαχείριση των αγροτικών ενισχύσεων, προκαλώντας για ακόμη μία φορά αναστάτωση και αβεβαιότητα στον αγροτικό κόσμο. Συγκεκριμένα, σε ότι αφορά στο Μέτρο 23 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ), που αφορά στην έκτακτη προσωρινή στήριξη ρευστότητας στους γεωργούς που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, ενώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είχε δεσμευθεί ότι οι ενισχύσεις για την απώλεια εισοδήματος θα καταβληθούν βάσει των τιμών αναφοράς που είχαν ήδη καθοριστεί στο ΦΕΚ, ο Υπουργός προχώρησε σε πλήρη ανατροπή».

Τα παραπάνω επισημαίνονται σε κοινή ανακοίνωση του τμήματος Αγροτικής Πολιτικής και του τομεάρχη της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Β. Κόκκαλη, στην οποία συνεχίζοντας αναφέρονται τα εξής:

«Σε γραπτή απάντηση προς 14 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ, ο κ. Τσιάρας παραδέχεται ότι η τελική δαπάνη «προσαρμόζεται» στο διαθέσιμο ποσό των 178,5 εκατ. ευρώ, επιβάλλοντας έτσι μια οριζόντια μείωση 23,5% σε όλους τους δικαιούχους. Με απλά λόγια, οι αγρότες ενημερώνονται εκ των υστέρων ότι θα λάβουν σημαντικά μικρότερες ενισχύσεις από αυτές που ανέμεναν.

Την ίδια στιγμή, ο Υπουργός «αποκαλύπτει» ότι δεκάδες χιλιάδες αιτήσεις ΟΣΔΕ κινδυνεύουν να μείνουν εκτός της προκαταβολής του 70% της βασικής ενίσχυσης, όποτε και με όποιο τρόπο αυτή καταβληθεί, αφού η πληρωμή θα πραγματοποιηθεί μόνο μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων. Διαδικασία χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα.

Η επιλογή αυτή οδηγεί σε μαζικούς αποκλεισμούς παραγωγών, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη ρευστότητα των εκμεταλλεύσεων. Και όλα αυτά τη στιγμή που ο κ. Τσιάρας προαναγγέλλει το τέλος της Τεχνικής Λύσης «όπως την γνωρίζουμε», εξέλιξη που θα σημάνει νέο «πετσόκομμα» στις επιδοτήσεις για μεγάλο αριθμό κτηνοτρόφων

Η κυβέρνηση οφείλει άμεσα να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις:

Γιατί αλλάζει εκ των υστέρων τους κανόνες στο Μέτρο 23, ζημιώνοντας χιλιάδες παραγωγούς;• Πόσοι παραγωγοί θα αποκλειστούν από την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης και ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των ελέγχων;

Έχει αξιολογήσει τις συνέπειες στον κτηνοτροφικό τομέα, με τον τρόπο που σκέφτεται να υλοποιήσει, τούδε και στο εξής, την Τεχνική Λύση;

Τι μέτρα σκοπεύει να λάβει ώστε να μην καταρρεύσει η ρευστότητα των εκμεταλλεύσεων σε μια τόσο δύσκολη χρονιά;

Ο ΣΥΡΙΖΑ–ΠΣ θα συνεχίσει να αποκαλύπτει τις αντιφάσεις, τις καθυστερήσεις και τις αδικίες της κυβερνητικής πολιτικής και να αναδεικνύει τους επικίνδυνους πειραματισμούς και τις ανεκδιήγητες επιλογές της, υπερασπιζόμενος, με συνέπεια, το αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα των αγροτών σε διαφανείς, δίκαιες και έγκαιρες πληρωμές».

Τα βασικά χαρακτηριστικά του μεταβατικού συστήματος πληρωμών και ελέγχων των αγροτικών επιδοτήσεων για το 2025 – Τι αλλάζει το 2026

Η έγκριση από την Κομισιόν, την προηγούμενη εβδομάδα, του ελληνικού Σχεδίου Δράσης για την μεταρρύθμιση του συστήματος αγροτικών επιδοτήσεων ανοίγει το δρόμο για την άμεση πληρωμή της προκαταβολής (70%) της βασικής ενίσχυσης του 2025. Επιπλέον δρομολογείται η πληρωμή άλλων ενισχύσεων από τον Πυλώνα Ι και ΙΙ της ΚΑΠ, καθώς και πληρωμές από μικρότερα προγράμματα που είχαν καθυστερήσει λόγω του γενικότερου προβλήματος που ΟΠΕΚΕΠΕ.

Με την έγκριση του νέου Σχεδίου Δράσης, η χώρα μας και οι Έλληνες αγρότες ωφελούνται σημαντικά σε 3 επίπεδα:

1. Εξασφαλίζεται ότι ως χώρα αποκτούμε ένα αξιόπιστο και διαφανές σύστημα διαχείρισης και ελέγχων των αγροτικών επιδοτήσεων ( νέο ΟΣΔΕ) απολύτως σύμφωνο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς ώστε από εδώ και πέρα να μην έχουμε νέες εμπλοκές σε πληρωμές ή νέα πρόστιμα προς τη χώρα.

2. Μπαίνουν τέλος στα «πανωγραψίματα» και εδραιώνεται η κοινωνική δικαιοσύνη στην κατανομή των αγροτικών επιδοτήσεων. Πλέον δεν θα υπάρχουν «έξυπνοι» και «λιγότερο έξυπνοι αγρότες». Οι επιδοτήσεις θα κατανέμονται με βάση τα πραγματικά, αδιαμφισβήτητα, δεδομένα του κάθε γεωργού και κτηνοτρόφου. Και αυτό προφανώς σημαίνει ότι οι ειλικρινείς γεωργοί και κτηνοτρόφοι θα κερδίσουν περισσότερα.

3. Διασφαλίζεται ότι δεν πρόκειται να χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα κοινοτικά χρήματα που αναλογούν στη χώρα. Συνολικά θα κατανεμηθούν τα κονδύλια που ούτως ή άλλως είχαν προϋπολογισθεί. Εφόσον κατανεμηθούν αρχικά λιγότερα χρήματα σε γεωργούς και κτηνοτρόφους από τη βασική ενίσχυση, τη συνδεδεμένη ενίσχυση, τις εξισωτικές αποζημιώσεις και τα οικολογικά σχήματα, θα υπάρξει «δεύτερη κατανομή» των κοινοτικών πόρων με τα πλεονάζοντα ποσά. Έτσι τελικά οι ειλικρινείς στις δηλώσεις τους γεωργοί και κτηνοτρόφοι θα πάρουν συνολικά μεγαλύτερη επιδότηση από τα προηγούμενα χρόνια.

Το νέο σχέδιο δράσης για τις αγροτικές επιδοτήσεις – που συνδυάζεται με τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ – καθορίζει τις προδιαγραφές με τις οποίες θα λειτουργεί το νέο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου το 2026. Επιπλέον προβλέπει ένα υβριδικό μεταβατικό σύστημα για το 2025.

Αναλυτικότερα:

Α) Το υβριδικό μεταβατικό σύστημα πληρωμών και ελέγχων για το 2025.

Στο μεταβατικό σύστημα πληρωμών για το 2025 υπάρχουν οι ακόλουθες προβλέψεις:

1. Για τον υπολογισμό των αγροτικών εκτάσεων και για να αντιμετωπιστούν τα φαινόμενα των εικονικών μισθωτηρίων και των καταπατήσεων από φέτος είναι υποχρεωτική η δήλωση του Αριθμού Ταυτότητας Ακινήτου (ΑΤΑΚ) για όλα τα αγροτεμάχια και σε ειδικές περιπτώσεις η δήλωση του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ). Οι τελευταίες αφορούν μικρά αγροτεμάχια έως 20 στρέμματα στα οποία εμφανίζεται το φαινόμενο της πολυιδιοκτησίας και για τα οποία γίνεται δεκτό το ΚΑΕΚ.

Για αγροτεμάχια και ειδικότερα κοπτολίβαδα που έχουν προκύψει ευρήματα από τους ελέγχους (πχ. αναντιστοιχίες με δορυφορικές φωτογραφίες), κυρίως σε περιοχές της Κεντρικής Μακεδονίας και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, θα κληθούν οι αγρότες, αφού κάνουν ενστάσεις, μέσω συστήματος φωτογράφησης να διορθώσουν τις αναντιστοιχίες αυτές. Και αφού αξιολογηθούν και στη συνέχεια θα πληρωθούν τα αγροτεμάχια που θα κριθούν επιλέξιμα.

Στις περιπτώσεις που έχουν δηλωθεί λανθασμένα ΚΑΕΚ, με αποτέλεσμα να εξαιρεθούν από την καταβολή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης, θα δοθεί η δυνατότητα διόρθωσης μέσω ενστάσεων και στη συνέχεια θα πληρωθούν τα αγροτεμάχια που θα κριθούν επιλέξιμα.

2. Ο υπολογισμός του ζωικού κεφαλαίου, δηλαδή ο αριθμός των ζώων, προσδιορίζεται με αντικειμενικά στοιχεία: τα τιμολόγια πώλησης γάλακτος κρέατος, καθώς και αγορών ζωοτροφών. Τα στοιχεία αντλούνται από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, από το MYDATA και τις Δηλώσεις Ε3. Ελέγχεται δηλαδή το σύνολο των, σχετικών με την δραστηριότητα του παραγωγού, οικονομικών συναλλαγών αποδίδοντας νόημα στο βασικό όρο επιλεξιμότητας που είναι ο «ενεργός γεωργός» .

Για τη διασφάλιση αντικειμενικού υπολογισμού του ζωικού κεφαλαίου εφαρμόζεται ειδική μεθοδολογία, με βάση την ελάχιστη αναλογία παραγωγής γάλακτος και αριθμού ζώων (100 κιλά γάλακτος ανά επιλέξιμη προβατίνα ή αίγα), τα επίσημα στοιχεία σφαγών και τις ζωοτροφές. Όπου υφίστανται όλα τα στοιχεία, λαμβάνεται υπόψη ο υπολογισμός που αποτυπώνει τον μεγαλύτερο αριθμό ζώων

3. Για τους βοσκοτόπους έχει αναθεωρηθεί η διαδικασία κατανομής επιλέξιμης γης μέσω της τεχνικής λύσης και η έκταση πλέον προσδιορίζεται από τα στοιχεία της παραγωγικής δραστηριότητας των κτηνοτρόφων.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη: Δεν μπορεί κανείς πλέον να ενεργοποιεί δικαιώματα σε βοσκότοπους που βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το μαντρί του. Οι ενισχύσεις δίνονται εκεί όπου πράγματι βόσκουν τα ζώα και παράγεται προϊόν. Οι δημόσιοι βοσκότοποι κατανέμονται στο νομό που βρίσκεται η κτηνοτροφική εγκατάσταση ή στον όμορο νομό, ενώ όσοι διαθέτουν ιδιωτικούς βοσκότοπους λαμβάνουν ενίσχυση μόνο για τη διατήρηση του βοσκότοπου για την οποία απαιτείται ελάχιστη βοσκοφόρτωση 0,2 MMZ/ha βάσει των προβλέψεων της ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στις περιπτώσεις που οι διαθέσιμοι βοσκότοποι δεν επαρκούν για να καλύψουν το ζωικό κεφάλαιο των κτηνοτρόφων, όπως τεκμαίρεται από τα στοιχεία (γάλα – κρέας – ζωοτροφές) αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να μειώνεται καταφανώς άδικα η επιδότηση των κτηνοτρόφων αυτών.

Για να διορθωθεί η αδικία αυτή μετά την πληρωμή της προκαταβολής της βασικής ενίσχυσης ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα προχωρήσει σε μια συμπληρωματική κατανομή βάσει των τιμολογίων του γάλακτος και του κρέατος που πούλησαν καθώς και των ζωοτροφών που αγόρασαν έτσι ώστε να μην αδικηθούν από τις πληρωμές. Από τα παραπάνω κριτήρια λαμβάνεται υπόψιν το ευμενέστερο για τους κτηνοτρόφους,

4. Οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι θα έχουν το δικαίωμα ένστασης. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ το προσεχές διάστημα θα ανακοινώσει διαδικασία υποβολής ενστάσεων για τη θεραπεία των όποιων προβλημάτων.

Β) Το σύστημα πληρωμών και ελέγχων για το 2026

Τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου συστήματος πληρωμών και ελέγχων για το 2026:

1. Δημιουργία νέου ψηφιακού γεωχωρικού χάρτη της χώρας. Θα καταρτιστεί ένας εξαιρετικά ακριβής χάρτης της ελληνικής επικράτειας, βασισμένος σε δορυφορικές εικόνες πολύ υψηλής ανάλυσης και τη χρήση «έξυπνων» εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης. Ο χάρτης αυτός θα επιτρέπει τον σαφή διαχωρισμό των επιλέξιμων και μη επιλέξιμων εκτάσεων για ενισχύσεις, ενώ θα ανανεώνεται συστηματικά.

2. Νέος τρόπος καταγραφής των αιγοπροβάτων. Θα δημιουργηθεί ενιαία ψηφιακή βάση δεδομένων για την ακριβή καταγραφή και παρακολούθηση κάθε ζώου. Κάθε αιγοπρόβατο θα σημαίνεται με ηλεκτρονικό «βώλο» και τα στοιχεία του θα τηρούνται αποκλειστικά στη νέα βάση, η οποία θα συνδεθεί απευθείας με το ΟΣΔΕ.

3. Περισσότεροι και πιο αποτελεσματικοί έλεγχοι. Οι έλεγχοι στις δηλώσεις θα είναι εκτεταμένοι και θα γίνονται πλέον πιο στοχευμένοι, με εφαρμογή εργαλείων ανάλυσης κινδύνου, όπως προβλέπεται στο εγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης. Οι διοικητικές και γεωχωρικές διασταυρώσεις πραγματοποιούνται με βάση επίσημα δεδομένα (παραγωγής, φορολογίας, κτηματολογίου) τηρούμενα σε εθνικές βάσεις δεδομένων οι οποίες πλέον αξιοποιούνται στο έπακρο, ώστε να εντοπίζονται περιπτώσεις πλασματικής δραστηριότητας ή παραπλάνησης του συστήματος με δημιουργία τεχνητών (ψεύτικων) συνθηκών όπως γινόταν στο παρελθόν. Παράλληλα, οι επιτόπιοι έλεγχοι διενεργούνται από μικτά κλιμάκια, με περιορισμένη διακριτική ευχέρεια και σαφώς προκαθορισμένα πρωτόκολλα ελέγχου, ενισχύοντας τη διαφάνεια και αποτρέποντας πρακτικές που στο παρελθόν δημιούργησαν ελεγκτικές αστοχίες που είχαν σαν αποτέλεσμα να επιβάλλονται πρόστιμα για τη χώρα.

4. Πλήρης έλεγχος του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Από το επόμενο έτος θα πραγματοποιούνται διασταυρωτικοί έλεγχοι με τα στοιχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και του νέου Μητρώου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΜΙΔΑ) της ΑΑΔΕ.

Πηγή: dnews.gr