Το νέο τοπίο στα ΜΜΕ: ∆ιαφάνεια, λογοδοσία και προκλήσεις

 

Η ετήσια  Έκθεση για το Κράτος ∆ικαίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν είναι απλώς µια αξιολόγηση θεσµικής συµµόρφωσης· είναι ένα πολύτιµο εργαλείο δηµοκρατικού αυτοελέγχου, ένα «θερµόµετρο» που καταγράφει τη θερµοκρασία της δικαιοσύνης, της διαφάνειας, του πλουραλισµού και της ελευθερίας της έκφρασης σε κάθε κράτος-µέλος.

Η φετινή Rule of Law 2025 αναδεικνύει σηµαντικά βήµατα της Ελλάδας - από την ψηφιακή ιχνηλασιµότητα της κρατικής διαφήµισης και την αξιοκρατική επιλογή διοίκησης στην ΕΡΤ, έως την ενίσχυση του ΕΣΡ και την προστασία των δηµοσιογράφων.   Όµως, δεν παραλείπει να καταγράψει και τις εκκρεµότητες, τις ασάφειες και τις προκλήσεις. Για όσους παρακολουθούν συστηµατικά τον τοµέα των ΜΜΕ, η φετινή έκθεση λειτουργεί ως αφετηρία ενός κρίσιµου δηµόσιου διαλόγου: ποιος ελέγχει την πληροφόρηση, πώς κατανέµεται η ισχύς και πώς εξασφαλίζεται η ανεξαρτησία του Τύπου σε µια δηµοκρατία που θέλει να ωριµάζει.

∆ιαφάνεια στην κρατική διαφήµιση: Η e-Πασιθέα αλλάζει το παιχνίδι

Ως media συντάκτης, δεν µπορώ να µη σταθώ στο ότι η κρατική διαφήµιση, ένας από τους πιο ευαίσθητους τοµείς στη σχέση κράτους-ΜΜΕ, µπαίνει επιτέλους σε νέα εποχή. Από τον Σεπτέµβριο του 2024, η e-Πασιθέα, η νέα ψηφιακή πλατφόρµα της Γενικής Γραµµατείας Ενηµέρωσης & Επικοινωνίας, µπήκε σε πλήρη λειτουργία και αλλάζει τα δεδοµένα: όλα τα media plans, τα κόστη και οι απολογισµοί των καµπανιών καταχωρίζονται ηλεκτρονικά και είναι πλέον ιχνηλάσιµα.

Κάθε φορέας που «τρέχει» δηµόσια διαφηµιστική καµπάνια είναι υποχρεωµένος να καταχωρίζει στοιχεία για τα ΜΜΕ που χρησιµοποιεί, την κατανοµή του προϋπολογισµού και τη διάρκεια της προβολής. Και αυτό δεν µένει κλειστό αρχείο: το υλικό δηµοσιεύεται και στη ∆ιαύγεια, ενισχύοντας ουσιαστικά τον δηµόσιο έλεγχο.

Η εξέλιξη αυτή βασίζεται στο Νόµο 5005/2022, που έβαλε θεµέλια για ουσιαστική διαφάνεια και ίσους όρους στη διαφηµιστική δαπάνη, καθιερώνοντας επίσης τα µητρώα ΜΜΕ (ΜΕΤ και ΜΗΤ), στα οποία πρέπει να συµµετέχουν υποχρεωτικά όσοι επιθυµούν κρατική προβολή. Οι κανόνες είναι σαφείς: γνωστό ιδιοκτησιακό καθεστώς, ενεργός δηµοσιογραφική δραστηριότητα, λογοδοσία.

Το παλιό σύστηµα -µε χειρόγραφες εγκρίσεις, ασάφειες και αδιαφάνεια- τελειώνει οριστικά. Πλέον, η κρατική διαφήµιση ελέγχεται, απολογίζεται και δεν µοιράζεται «στο περίπου». Στο τραπέζι βρίσκεται και η κοινοβουλευτική εποπτεία από την Επιτροπή Θεσµών και ∆ιαφάνειας, ενώ η Εθνική Αρχή ∆ιαφάνειας µπορεί να διενεργεί ελέγχους.

Η e-Πασιθέα δεν είναι απλώς τεχνολογική αναβάθµιση· είναι εργαλείο δηµοκρατίας και εµπιστοσύνης, πλήρως συµβατό µε τον Ευρωπαϊκό Κανονισµό για την Ελευθερία των Μέσων. Αν χρησιµοποιηθεί σωστά, µπορεί να θέσει τέλος σε µια εποχή αδιαφάνειας και να θωρακίσει την ανεξαρτησία του Τύπου από πελατειακές πρακτικές.  Ήρθε η ώρα τα φώτα της δηµοσιότητας να φωτίσουν και τον τρόπο που µοιράζεται η... διαφήµιση.

Νοµοθετικά µέτρα για την ανεξαρτησία της ΕΡΤ - Μια νέα σελίδα για τη δηµόσια ραδιοτηλεόραση

Με σταθερά βήµατα προς τη θωράκιση της θεσµικής ανεξαρτησίας της ΕΡΤ, η πολιτεία προχωρά σε ουσιαστικές αλλαγές στη διαδικασία επιλογής διοικήσεων στους δηµόσιους οργανισµούς. Ο νόµος 5062/2023 εισάγει ένα νέο, αξιοκρατικό πλαίσιο, που βασίζεται σε κριτήρια ισότητας, επαγγελµατικών προσόντων και διαφάνειας.

Η τοποθέτηση του νέου διευθύνοντος συµβούλου της ΕΡΤ Α.Ε. έγινε για πρώτη φορά µέσω ανοικτού δηµόσιου διαγωνισµού, τον οποίο διενήργησε ανεξάρτητη πενταµελής επιτροπή, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Η διαδικασία αυτή θεωρείται πρότυπο καλής διακυβέρνησης, καθώς σπάνια κρίσιµες θέσεις σε δηµόσια ΜΜΕ πληρούνται µε τόσο ανοιχτό και διαφανή τρόπο.

Από τον Αύγουστο του 2024, σε εφαρµογή του ίδιου νόµου, προχωρά και η επιλογή νέου προέδρου του ∆.Σ. της ΕΡΤ Α.Ε., µε προκήρυξη που δηµοσιεύτηκε σε όλα τα επίσηµα θεσµικά µέσα (∆ιαύγεια, ΑΣΕΠ, ΕΡΤ κ.ά.). Η διαδικασία περιλαµβάνει γραπτή αξιολόγηση δεξιοτήτων, όπως λογική σκέψη, διοικητική ικανότητα και στρατηγική αντίληψη, ενώ ολοκληρώνεται µε ακρόαση ενώπιον της Επιτροπής Θεσµών και ∆ιαφάνειας της Βουλής, σύµφωνα µε τον Ν. 4173/2013.

Για τα λοιπά µέλη του ∆.Σ., ισχύει ο Ν. 4972/2022, που προβλέπει εκλογή από τη Γενική Συνέλευση της εταιρείας, µε ελάχιστες προϋποθέσεις την ανώτατη εκπαίδευση και πενταετή επαγγελµατική πείρα.

Σηµαντικό είναι ότι δύο από τα επτά µέλη του ∆ιοικητικού Συµβουλίου της ΕΡΤ εκπροσωπούν τους εργαζοµένους -εκ των οποίων ο ένας είναι δηµοσιογράφος- και εκλέγονται δηµοκρατικά, µε καθολική και µυστική ψηφοφορία.

Το συνολικό αυτό πλαίσιο, ενισχυµένο και από τις διατάξεις του Ευρωπαϊκού Κανονισµού για την Ελευθερία των Μέσων (2024/1083), αποτελεί σηµαντικό βήµα για τη θεσµική ανεξαρτησία και τον εκσυγχρονισµό της δηµόσιας ραδιοτηλεόρασης, προστατεύοντάς την από πολιτικές παρεµβάσεις και ενισχύοντας την εµπιστοσύνη των πολιτών.

Τα εύσηµα στο Ertnews - Πρωτιά στην εµπιστοσύνη, άλµα στην επισκεψιµότητα

∆ύο χρόνια µετά την ίδρυσή του, το Ertnews, το 24ωρο ειδησεογραφικό κανάλι της ΕΡΤ Α.Ε., αποσπά τα εύσηµα, όχι µόνο για την ενηµερωτική του συνέπεια, αλλά και για την εµπιστοσύνη που εµπνέει στο κοινό. Σύµφωνα µε την τελευταία έκθεση του ∆ιεθνούς Ινστιτούτου Reuters, το Ertnews κατατάσσεται πρώτο στο δείκτη εµπιστοσύνης των Ελλήνων πολιτών, µια αναγνώριση που δεν περνά απαρατήρητη στον σκληρό ανταγωνισµό των ΜΜΕ.

Με σταθερή παρουσία στον πολιτικό διάλογο, εστιάζοντας στην ερευνητική δηµοσιογραφία και σε καθηµερινά δελτία ειδήσεων µε θεσµική ψυχραιµία, το Ertnews φαίνεται να αλλάζει τους όρους της δηµόσιας ενηµέρωσης, διεκδικώντας τη θέση που της αναλογεί µια δηµόσια ραδιοτηλεόραση.

Παράλληλα, η ιστοσελίδα ertnews.gr ανέβηκε εντυπωσιακά στην 3η θέση µεταξύ των πιο δηµοφιλών ενηµερωτικών sites στην Ελλάδα, στοιχείο που επιβεβαιώνει τη στροφή του κοινού προς έναν σοβαρό, αξιόπιστο και τεκµηριωµένο λόγο.

Η διπλή αυτή αναγνώριση -τηλεοπτικά και ψηφιακά- αντικατοπτρίζει την ουσιαστική αναβάθµιση του ενηµερωτικού έργου της ΕΡΤ, όπως τεκµηριώνεται και σε άλλες εθνικές και διεθνείς έρευνες.  Ένα βήµα µπροστά για τη δηµόσια τηλεόραση, που φαίνεται να κερδίζει σταθερά το χαµένο έδαφος αξιοπιστίας.

Παράταση και επαναρρύθµιση για τα περιφερειακά ΜΜΕ - Σε αναµονή το νέο πλαίσιο αδειοδότησης

Τα φώτα στρέφονται ξανά στην αδειοδότηση των περιφερειακών τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθµών, µετά την παράταση που δόθηκε έως 31 ∆εκεµβρίου 2025, βάσει του άρθρου 35 του Ν. 5167/2024. Μέχρι τότε, οι σταθµοί συνεχίζουν κανονικά τη λειτουργία τους, χωρίς διακοπή σήµατος, αλλά και χωρίς ακόµη οριστική άδεια - µια εκκρεµότητα που παραµένει ανοιχτή εδώ και χρόνια.

Η κατάθεση σχεδίου νόµου για το καθεστώς αδειοδότησης των περιφερειακών τηλεοπτικών σταθµών εκκρεµεί, µε τη ρυθµιστική ασάφεια να συντηρεί ένα άνισο τοπίο ανάµεσα σε εθνικά και περιφερειακά µέσα. Η αναµενόµενη ρύθµιση αναµένεται να καθορίσει µε σαφήνεια τους όρους λειτουργίας, τις τεχνικές προδιαγραφές και τα οικονοµικά κριτήρια.

Στο µεταξύ, το ΕΣΡ εξέδωσε την Οδηγία 1/2024, µε την οποία επικαιροποίησε τις λίστες δικαιολογητικών για µεταβιβάσεις ή µετασχηµατισµούς σταθµών. Με σαφή στόχο τη διαφάνεια στην ιδιοκτησία, οι σταθµοί καλούνται να δηλώνουν κάθε αλλαγή στο εταιρικό τους καθεστώς µε πλήρη φάκελο και δηµόσια ανάρτηση.

Σε αυτό το πνεύµα κινείται και ο Ν. 5005/2022, που ήδη διανύει τον δεύτερο χρόνο εφαρµογής του και καθιέρωσε τα Μητρώα ΜΕΤ και ΜΗΤ για έντυπα και ηλεκτρονικά µέσα. Η πιστοποίηση εντύπων και ιστοσελίδων, η καταγραφή ιδιοκτησιακής ταυτότητας και η σύνδεση µε την κρατική διαφήµιση, ενισχύουν την ασφάλεια του δηµοσιογραφικού επαγγέλµατος και δηµιουργούν ένα πιο καθαρό ρυθµιστικό πεδίο.

Η παράταση µπορεί να δίνει «ανάσα» στα περιφερειακά ΜΜΕ, αλλά το στοίχηµα είναι η ουσιαστική εξυγίανση και όχι απλώς η επιµήκυνση της εκκρεµότητας. Με την εµπειρία που έχει αποκτήσει πλέον η Γενική Γραµµατεία Ενηµέρωσης και την ενσωµάτωση των ευρωπαϊκών κανόνων (Media Freedom Act), η επόµενη ρύθµιση οφείλει να φέρει ισορροπία, σαφήνεια και διαφάνεια σε ένα χώρο που συχνά λειτουργεί «στα όρια».

ΕΣΡ: Με ενισχυµένα «εργαλεία» και νέο ανθρώπινο δυναµικό στην υπηρεσία της πολυφωνίας

Το 2024 µπορεί να χαρακτηριστεί έτος καµπής για το Εθνικό Συµβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), που σταδιακά µετασχηµατίζεται από θεσµικός παρατηρητής σε ενεργό ρυθµιστή µε ενισχυµένη ανεξαρτησία, επάρκεια και εργαλεία. Η αρχή, που εδράζεται συνταγµατικά στο άρθρο 15 παρ. 2 και λειτουργεί βάσει του Ν. 3051/2002, διατηρεί τη διοικητική και οικονοµική της αυτονοµία, ενώ η επιλογή των µελών της µε πλειοψηφία 4/5 από τη Βουλή διασφαλίζει τη θεσµική ουδετερότητα και υπερκοµµατική αποδοχή.

Το σηµαντικότερο βήµα του 2024 ήταν η Οδηγία 1/2024, µε την οποία µπήκαν ξεκάθαροι κανόνες και λίστες δικαιολογητικών για µεταβιβάσεις και µετασχηµατισµούς ΜΜΕ, ενισχύοντας έτσι τη διαφάνεια στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των ραδιοτηλεοπτικών επιχειρήσεων. Η ανάρτηση των στοιχείων στη ∆ιαύγεια δίνει και στον πολίτη δυνατότητα ελέγχου, προωθώντας τη λογοδοσία.

Παράλληλα, το ΕΣΡ εντατικοποίησε την εποπτική του δράση, ειδικά ενόψει ευρωεκλογών, µε ελέγχους δεοντολογίας, συµµόρφωσης και πολιτικής πολυφωνίας, επιβάλλοντας κυρώσεις όπου χρειάστηκε. Στο ευρωπαϊκό µέτωπο, συνεχίζει τη συνεργασία µε το ERGA και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την εναρµόνιση µε τον European Media Freedom Act, ενισχύοντας τη διεθνή του παρουσία.

Πιο αθόρυβα αλλά ουσιαστικά, ήρθε και η διοικητική ενίσχυση: µέσω ΑΣΕΠ έχουν ήδη προσληφθεί 4 υπάλληλοι, άλλοι 6 είναι καθ’ οδόν, ενώ µέχρι το 2025 αναµένονται συνολικά 18 νέες θέσεις. Η πολυετής κριτική περί υποστελέχωσης φαίνεται επιτέλους να βρίσκει απάντηση.

Με λίγα λόγια, το ΕΣΡ του 2024 δεν µένει στα χαρτιά. Κάνει βήµατα προς την τεχνολογική, λειτουργική και θεσµική αναβάθµιση που τόσο έχει ανάγκη το ελληνικό ραδιοτηλεοπτικό τοπίο. Το στοίχηµα τώρα είναι η συνέχεια.

Πολλαπλά σχήµατα αυτορρύθµισης στα ελληνικά ΜΜΕ – Ποικιλοµορφία ή κατακερµατισµός;

Ο χάρτης της αυτορρύθµισης στον ελληνικό δηµοσιογραφικό και ραδιοτηλεοπτικό χώρο µοιάζει µε µωσαϊκό: πολύχρωµο αλλά κατακερµατισµένο. Τουλάχιστον 7 ενώσεις εκδοτών, 8 ενώσεις συντακτών, 13 ενώσεις ραδιοτηλεοπτικών φορέων, και επιπλέον σωµατεία διανοµέων, φωτορεπόρτερ, διαφηµιστών, εταιρειών παραγωγής και πελατών, συγκροτούν ένα πολύπλοκο δίκτυο επαγγελµατικών οργανώσεων, που άλλοτε λειτουργεί υπέρ της πολυφωνίας, κι άλλοτε ως τροχοπέδη συντονισµού και κοινών κανόνων.

Στον πυρήνα της δηµοσιογραφικής δεοντολογίας παραµένει ο Κώδικας της ΠΟΕΣΥ, της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Ενώσεων Συντακτών, ο οποίος εφαρµόζεται από τις ενώσεις µέλη της σε όλη την επικράτεια και καλύπτει και τον ηλεκτρονικό Τύπο. Ο Κώδικας λειτουργεί ως εργαλείο επαγγελµατικής αυτορρύθµισης και ανάσχεσης εξωγενών πιέσεων, διασφαλίζοντας την ανεξαρτησία και την ευθύνη της δηµοσιογραφικής πράξης.

Στην πλευρά της εµπορικής επικοινωνίας, το ΕΣΡ προώθησε το 2024 έναν νέο Κώδικα ∆εοντολογίας για τις διαφηµίσεις στα ραδιοτηλεοπτικά και οπτικοακουστικά µέσα, στο πλαίσιο συρρύθµισης (co-regulation). Το σχέδιο τέθηκε σε δηµόσια διαβούλευση τον Σεπτέµβριο και βρίσκεται σε διαδικασία τελικής επεξεργασίας. Η πρωτοβουλία αυτή γεφυρώνει τον ρυθµιστικό ρόλο του κράτους µε την αυτορρύθµιση της αγοράς, προωθώντας ενιαίους κανόνες διαφηµιστικής συµπεριφοράς.

Τέλος, η Επιτροπή ∆εοντολογίας που προβλέπεται από τον Ν. 5005/2022, διανύει τη δεύτερη χρονιά λειτουργίας της. Αποτελεί µια καινοτόµο θεσµική µορφή αυτορρύθµισης µε κρατική κατοχύρωση, που παρακολουθεί την εφαρµογή δεοντολογικών κανόνων στον Τύπο. Με σύνθεση που περιλαµβάνει εκπροσώπους ενώσεων, ακαδηµαϊκούς, το ΕΣΡ και το  Ίδρυµα Μπότση, επιχειρεί να ενώσει τους διάσπαρτους φορείς γύρω από έναν κοινό δεοντολογικό άξονα.

Το ερώτηµα που µένει ανοιχτό, είναι αν αυτό το πλήθος δοµών και µηχανισµών µπορεί να λειτουργήσει συντονισµένα, προς όφελος της δηµοσιογραφικής ποιότητας, της επαγγελµατικής ευθύνης και της εµπιστοσύνης του κοινού, ή αν χρειάζεται µια επανεκκίνηση µε λιγότερη πολυφωνία και περισσότερη συνοχή.

SLAPPs και Ελευθερία του Τύπου: Θωρακίζεται η Ελλάδα απέναντι στις καταχρηστικές αγωγές κατά δηµοσιογράφων

Το 2024 αποτέλεσε χρονιά-ορόσηµο για την προστασία της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα, µε έµφαση στην αντιµετώπιση των SLAPPs - στρατηγικών αγωγών κατά της συµµετοχής του κοινού. Πρόκειται για νοµικές ενέργειες µε καταχρηστικό χαρακτήρα, που σκοπό έχουν να φιµώσουν ερευνητές, δηµοσιογράφους και υπερασπιστές δικαιωµάτων.

Η Ελλάδα συµµετείχε ενεργά στη διαµόρφωση και υιοθέτηση της Οδηγίας 2024/1069/ΕΕ, η οποία εισάγει εργαλεία όπως η πρόωρη απόρριψη αβάσιµων αγωγών, η επιβάρυνση του ενάγοντος µε τα έξοδα και κυρώσεις για καταχρηστικές προσφυγές. Η εναρµόνιση µε το εθνικό δίκαιο βρίσκεται σε εξέλιξη.

Σε επίπεδο εθνικής πολιτικής, στο Εθνικό Σχέδιο ∆ράσης για την Ελευθερία του Τύπου έχουν ενταχθεί ειδικές δράσεις για την καταγραφή και υποστήριξη θυµάτων SLAPPs, µε τη συµβολή δηµοσιογραφικών ενώσεων, ΜΚΟ και ευρωπαϊκών δικτύων όπως το MFRR.

Παράλληλα, ο Μηχανισµός Παρακολούθησης Περιστατικών Βίας κατά ∆ηµοσιογράφων -σε συνεργασία µε το Υπουργείο ∆ικαιοσύνης, την ΕΛΑΣ και την ΕΕ∆Α- ενισχύθηκε θεσµικά και λειτουργικά το 2024, µε νέο κανονισµό, ενιαία βάση δεδοµένων και επικαιροποιηµένα πρωτόκολλα.

Η χώρα απαντά τεκµηριωµένα σε όλες τις αναφορές του Συµβουλίου της Ευρώπης, ενώ η παρακολούθηση της εφαρµογής των διατάξεων για την ελευθερία του Τύπου γίνεται και από τον Εθνικό Μηχανισµό για τη ∆ικαιοκρατία. Αν και δεν καταγράφηκαν σοβαρές θεσµικές παραβιάσεις, ερευνήθηκαν µεµονωµένα περιστατικά απειλών και διαδικτυακών επιθέσεων.

Τέλος, σχεδιάζονται επιµορφωτικά σεµινάρια για δηµοσιογράφους και στελέχη της ΕΛΑΣ, ώστε να ενισχυθούν η αµοιβαία κατανόηση και η επαγγελµατική διαχείριση κρίσιµων περιστατικών.

Με συνδυασµένες δράσεις σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, η Ελλάδα επιχειρεί να δηµιουργήσει ένα πιο ασφαλές περιβάλλον για την ερευνητική δηµοσιογραφία και την ελεύθερη έκφραση, ενισχύοντας τη λογοδοσία και τη διαφάνεια.

Πρόσβαση στη δηµόσια πληροφορία και προστασία πηγών: Σταθερά βήµατα, παρά τις προκλήσεις

Η ελεύθερη πρόσβαση των δηµοσιογράφων στη δηµόσια πληροφορία και η προστασία των πηγών τους αποτελούν ακρογωνιαίους λίθους της ελευθερίας του Τύπου. Στην Ελλάδα, τα δικαιώµατα αυτά κατοχυρώνονται συνταγµατικά -µε το άρθρο 5Α για την πληροφόρηση και το άρθρο 14 για την ελευθερία του Τύπου- και εξειδικεύονται από σύγχρονες νοµοθετικές προβλέψεις.

Ο Ν. 4727/2020 για την Ψηφιακή ∆ιακυβέρνηση ενισχύει τη διαφάνεια, θεσπίζοντας την αρχή της «ανοικτής δηµόσιας πληροφορίας». Πυλώνας αυτής της προσέγγισης παραµένει η «∆ιαύγεια», µε την υποχρεωτική ανάρτηση όλων των διοικητικών πράξεων. Παράλληλα, η Εθνική Αρχή ∆ιαφάνειας και ο Συνήγορος του Πολίτη λειτουργούν ως µηχανισµοί εποπτείας για καθυστερήσεις ή αρνήσεις πρόσβασης.

Σε διεθνές επίπεδο, η συµµετοχή της χώρας στην Πρωτοβουλία για την Ανοικτή ∆ιακυβέρνηση (OGP) επιβεβαιώνει τη δέσµευση για διαφάνεια και λογοδοσία.

Η προστασία των δηµοσιογραφικών πηγών κατοχυρώνεται συνταγµατικά και ενισχύεται από την ευρωπαϊκή νοµολογία. Η ελληνική νοµοθεσία προβλέπει εξαίρεση των δηµοσιογράφων από την υποχρέωση αποκάλυψης πηγών, όταν απειλείται η ανωνυµία τους - ιδιαίτερα κρίσιµο σε υποθέσεις δηµοσίου συµφέροντος.

Το 2024, αν και δεν καταγράφηκαν συστηµατικές παραβιάσεις, δηµοσιογραφικές ενώσεις εντόπισαν περιπτώσεις ασαφειών και έµµεσων πιέσεων, κυρίως σε θέµατα εθνικής ασφάλειας ή εν εξελίξει έρευνες. Η Πολιτεία, από την πλευρά της, δεσµεύτηκε να ενισχύσει τις εγγυήσεις, σχεδιάζοντας επιµορφωτικά σεµινάρια για δικαστικούς και αστυνοµικούς λειτουργούς.

Η σωστή εφαρµογή των δικαιωµάτων πρόσβασης στην πληροφορία και προστασίας των πηγών συνιστά ουσιαστικό δείκτη δηµοκρατικής ποιότητας. Παρά τις δυσκολίες, η Ελλάδα καταγράφει πρόοδο, επιβεβαιώνοντας την κατεύθυνση προς ένα πιο ανθεκτικό και διαφανές περιβάλλον ενηµέρωσης.

Ασφάλεια δηµοσιογράφων και διερεύνηση εγκληµάτων

Το 2024 καταγράφηκαν περιορισµένα περιστατικά βίας κατά δηµοσιογράφων στην Ελλάδα, κυρίως σε πολιτικά φορτισµένα ρεπορτάζ, ωστόσο η ανησυχία για την ασφάλειά τους παραµένει, λόγω και της ανεξιχνίαστης δολοφονίας του Γιώργου Καραϊβάζ. Ο Μηχανισµός Παρακολούθησης Περιστατικών Βίας που λειτουργεί από το 2022 συµβάλλει στην καταγραφή και τεκµηρίωση απειλών και επιθέσεων. Παρά τις διαβεβαιώσεις των αρχών για πρόοδο στις έρευνες και τη συµµετοχή της Ελλάδας σε ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για την προστασία των δηµοσιογράφων, οργανώσεις όπως η ΕΣΗΕΑ και η IFJ ζητούν µεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία. Το έλλειµµα εµπιστοσύνης ως προς την ταχύτητα και ανεξαρτησία των ερευνών παραµένει. Κρίσιµες θεωρούνται η επιµόρφωση των αρχών, η θεσµική εγγύηση διαφάνειας και η ενίσχυση του σεβασµού προς το δηµοσιογραφικό έργο.