Προ των πυλών νέες ανατιμήσεις στα τρόφιμα...

Νέος κύκλος ανατιμήσεων αναμένεται και στον κλάδο των τροφίμων, κάτι που θα προκαλέσει νέα προβλήματα στα εισοδήματα των νοικοκυριών, ιδίως των πιο φτωχών, τα οποία δαπανούν το μεγαλύτερο μέρος του μισθού τους για βασικά καταναλωτικά αγαθά...

Μετά τις ανατιμήσεις των τροφίμων κατά 2% που καταγράφηκαν τον Απρίλιο από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) έρχονται και ανατιμήσεις στα εισαγόμενα τρόφιμα και στις πρώτες ύλες, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Ειδικότερα, ο Γενικός Δείκτης Τιμών των εισαγόμενων αγαθών στη βιομηχανία τον Μάρτιο του 2025, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο Δείκτη του Μαρτίου του 2024, παρουσίασε μείωση 2,5%. Όμως από τα αναλυτικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει πως τα εισαγόμενα τρόφιμα (τελικά προϊόντα και πρώτες ύλες) σημείωσαν αύξηση της τάξης του 6,7%, σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2024.

Οι τιμές και ο πληθωρισμός

Οι τιμές χονδρικής των εισαγόμενων αγαθών επηρεάζουν μεσοπρόθεσμα τον πληθωρισμό καθώς απαιτείται ένα χρονικό διάστημα από την εισαγωγή τους μέχρι τη διάθεσή τους στη λιανική πώληση, με την κυβέρνηση της Ν.Δ. να παραμένει θεατής και να μην λαμβάνει νέα μέτρα. Τα τρόφιμα συνιστούν ένα σημαντικό πρόβλημα για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, καθώς έχουν ανατιμηθεί κατά μέσο όρο κατά 31% και πλέον τα τελευταία χρόνια, ενώ οι ανατιμήσεις συνεχίζονται. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι αυξήσεις των τιμών στα τρόφιμα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στα νοικοκυριά, ειδικά στα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα που ξοδεύουν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους για διατροφή. Συγκεκριμένα, οδηγούν σε μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, περιορίζοντας τις δαπάνες για αγορές άλλων ειδών, ενώ αλλάζουν διατροφικές συνήθειες, στρεφόμενοι σε φθηνότερα και λιγότερο θρεπτικά τρόφιμα.

Τον περασμένο Απρίλιο η ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψε αύξηση 2,0% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» λόγω της αύξησης κυρίως των τιμών σε ψωμί, άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής, κρέατα (γενικά), νωπά ψάρια, γιαούρτι, αυγά, φρούτα (γενικά), λαχανικά (γενικά), ζάχαρη, σοκολάτες, γλυκά, παγωτά, καφέ, κακάο, τσάι, μεταλλικό νερό, αναψυκτικά, χυμούς φρούτων. Στο καλάθι των τροφίμων καταγράφηκε μείωση των τιμών μόνο σε τυριά, ελαιόλαδο, σάλτσες και καρυκεύματα. Ειδικότερα, οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις στα τρόφιμα σε σχέση με τον Απρίλιο του 2024 σημειώθηκαν στα ακόλουθα αγαθά:

* Καφές, κακάο, τσάι: 10,6%

* Ψάρια νωπά: 8,9%

* Φρούτα: 8,2%

* Εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία, κυλικεία: 6,5%

* Ζάχαρη, σοκολάτες, γλυκά, παγωτά: 5,8%

* Κρέατα: 5,4%

Δεν είναι μόνο τα τρόφιμα

Πέραν αυτού, ο πυρήνας του πληθωρισμού (δείκτης εξαιρουμένων των τροφίμων, του αλκοόλ, του καπνού και της ενέργειας) ανέβηκε κατά 3,8% σε ετήσια βάση, έναντι 2,7% στην Ευρωζώνη.

Ο δείκτης του δομικού πληθωρισμού μάς βοηθάει να σχηματίσουμε μια πιο αντιπροσωπευτική εικόνα των βασικών πληθωριστικών πιέσεων σε μια οικονομία, αφού εξαιρούνται τα αγαθά με τις πιο έντονες μεταπτώσεις τιμών λόγω εποχικότητας και προσωρινών ελλείψεων. Το παραπάνω στοιχείο δείχνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι η ακρίβεια έχει απλωθεί σε όλο το μήκος και το πλάτος της ελληνικής αγοράς. Στους πίνακες της Εurostat, όπως τους παρουσιάζει η ΤτΕ σε πρόσφατο σημείωμά της, η Ελλάδα έχει τον ένατο υψηλότερο πληθωρισμό ανάμεσα στις είκοσι χώρες της Ευρωζώνης. Οι τιμές στη χώρα μας αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι στη Μάλτα, στη Σλοβενία, στη Γερμανία και στην Ισπανία (χώρες με πληθωρισμό πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης), στην Ιταλία, στην Πορτογαλία, στη Φινλανδία, στην Ιρλανδία, στο Λουξεμβούργο, στην Κύπρο και στη Γαλλία (χώρες με πληθωρισμό κάτω από τον μέσο όρο). Σε πληθωριστικές πιέσεις μάς ξεπερνάνε οκτώ χώρες: το Βέλγιο, η Αυστρία, η Λιθουανία, η Σλοβακία, η Κροατία, η Ολλανδία, η Λετονία και η Εσθονία.

Μεγάλο πρόβλημα στα φρέσκα τρόφιμα

Στα επιμέρους στοιχεία του πληθωρισμού, όπως τα καταγράφει η ΤτΕ, παρουσιάζονται σημαντικές αποκλίσεις από την Ευρωζώνη. Στο μέτωπο των τροφίμων, ενώ οι τιμές στα επεξεργασμένα τρόφιμα γνωρίζουν οριακή αποκλιμάκωση (-0,6% μαζί με το αλκοόλ και τον καπνό), στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα ο πληθωρισμός τρέχει με σπασμένα φρένα. Τον Απρίλιο ο πληθωρισμός των φρέσκων τροφίμων αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 7,2%, ο υψηλότερος ρυθμός που έχει καταγραφεί από την περίοδο της έντονης πληθωριστικής κρίσης του 2022 και του 2023. Ενδεικτικά, το πρώτο δίμηνο του 2025 ο πληθωρισμός στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα ήταν 0,8% και 0,2%, ενώ τον Μάρτιο έκανε άλμα στο 5,8%, το οποίο συνεχίζεται. Οι αυξήσεις των τιμών στα μη επεξεργασμένα τρόφιμα καταγράφονται τόσο στους Δείκτες Καταναλωτή της ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και στα δελτία του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανικής Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) που αφορούν τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Οι πιο τσουχτερές αυξήσεις στα φρέσκα τρόφιμα αφορούν το ψάρι, τα φρούτα και το κρέας (8,9%, 8,2% και 5,4% αντίστοιχα σε ετήσια βάση, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ).

avgi.gr